Sport

Symbole olimpijskie

Flaga olimpijska

Najbardziej znany ze wszystkich symboli olimpijskich, flaga olimpijska odzwierciedla ideały Pierre'a de Coubertina – twórcy nowożytnych igrzysk. Pięć różnokolorowych przecinających się kół symbolizuje zarazem różnorodność, jak i jedność ludzi zamieszkujących Ziemię. Poszczególne kolory symbolizują kontynenty: niebieski – Europę, czarny – Afrykę, czerwony – Amerykę, żółty – Azję i zielony – Australię. Dodatkowo kolory te zostały dobrane tak, by każdy z nich pojawiał się przynajmniej raz na jakiejś fladze państwowej. Flaga olimpijska wciągana jest na maszt podczas ceremonii otwarcia igrzysk. Koła oznaczają też 5 dyscyplin sportowych w starożytności.

Hymn olimpijski

Hymnem olimpijskim, oficjalnie od 1958 roku, jest utwór muzyczny zatytułowany „Hymn Olimpijski", skomponowany przez Spirosa Samarasa. Autorem słów był Kostis Palamas.

Motto olimpijskie

Oficjalnym mottem igrzysk jest łacińskie zdanie: Citius Altius Fortius, czyli Szybciej, Wyżej, Mocniej. Innym znanym cytatem opisującym olimpiadę jest zdanie: Najważniejszą rzeczą w igrzyskach olimpijskich jest nie zwyciężyć, ale wziąć w nich udział, podobnie jak w życiu nie jest ważne triumfować, ale zmagać się z organizmem.

Ogień olimpijski

Przy pomocy skupionych promieni słonecznych ogień olimpijski wzniecany jest w Grecji w ruinach świątyni Olimpii. Stamtąd sztafeta olimpijska przekazuje pochodnię olimpijską kolejnym biegaczom. Tradycja zapalania ognia sięga Igrzysk z 1928, a jego przenoszenia w sztafecie – 1936. Na koniec ogień niesiony w pochodni przybywa do miasta-gospodarza igrzysk. Tutaj w trakcie ceremonii otwarcia zapalany jest znicz olimpijski, który płonie przez cały czas trwania zawodów.

Do tej pory płomień olimpijski zgasł pięciokrotnie:

• 1976 roku w Montrealu (powodem był ulewny deszcz)
• 2004 na Igrzyskach w Atenach na starym stadionie z Igrzysk 1896 roku
• 2008 w Pekinie (według oficjalnych komunikatów powodem były problemy techniczne)^[3]
• 2012 podczas podróży do Londynu (podczas przeprawy pontonowej)^[4]
• 2013 po starcie sztafety do Soczi, na Placu Czerwonym w Moskwie, prawdopodobnie z powodu silnego wiatru^[5].

Przed Igrzyskami w Pekinie w 2008 r. sztafecie olimpijskiej we wszystkich miastach towarzyszyły liczne protesty przeciwników chińskiejpolityki wobec Tybetu i Darfuru. Uczestnicy tych protestów starali się zakłócić bieg sztafety oraz zgasić płomień olimpijski.

Ceremonia otwarcia

Tradycyjnie igrzyska otwiera trwająca kilka godzin ceremonia otwarcia, której celem jest m.in. zaprezentowanie miasta i państwa, w którym odbywają się igrzyska. Stałym elementem tej ceremonii jest defilada państw biorących udział w zawodach. W defiladzie maszerują zawodnicy oraz działacze sportowi z danego kraju. Każde z państw wyznacza jednego sportowca, który jako chorąży (flagowy) reprezentacji niesie flagę państwa. Sportowcy wchodzą na stadion według alfabetu języka używanego w państwie, które gości igrzyska. Z uwagi na szacunek dla ojczyzny igrzysk defiladę otwiera Grecja, a kończy gospodarz. Po wejściu wszystkich krajów na stadion olimpijski głowa państwa organizującego zawody dokonuje oficjalnego otwarcia igrzysk, wypowiadając formułę:

• dla letnich igrzysk: Ogłaszam otwarcie Igrzysk w ... (nazwa miasta gospodarza) dla uczczenia... (numer Olimpiady).. Olimpiady ery nowożytnej,
• dla zimowych igrzysk Ogłaszam otwarcie ...(numer Zimowych Igrzysk Olimpijskich) Zimowych Igrzysk Olimpijskich w ....(nazwa miasta gospodarza).

Wcześniej, w trakcie odgrywania hymnu olimpijskiego, na maszt wciągana jest flaga olimpijska, którą wnoszą na arenę wybitne osobistości. Wszyscy flagowi zbierają się w kole, a jeden wybrany zawodnik, jeden trener oraz jeden wybrany sędzia składają, w imieniu wszystkich zawodników, trenerów i sędziów, przysięgę olimpijską. Na koniec przedostatni biegacz sztafety olimpijskiej wbiega na stadion niosąc ogień olimpijski. Przekazuje go ostatniemu biegaczowi sztafety, zazwyczaj z goszczącego igrzyska kraju, który zapala znicz olimpijski. Często wypuszczane są gołębice – symbol pokoju.

Ceremonia zamknięcia

W części artystycznej ceremonii zamknięcia oprócz spektaklu przygotowanego przez gospodarzy swoją prezentację przedstawia również miasto następnych igrzysk. Sportowcy wkraczający na stadion nie są już podzieleni wedle państw, a wszystkie flagi państw uczestniczących w "festiwalu sportów" są niesione razem. Podczas ceremonii zamknięcia odgrywa się hymny oraz wciąga na maszt 3 flagi: państwa obecnie goszczącego igrzyska, przyszłego gospodarza oraz Grecji. Nowym zwyczajem jest ceremonia dekoracji zwycięzców ostatniej konkurencji: w przypadku LIO maratonu, a podczas ZIO biegu narciarskiego na 50 km. Przemawiają ponownie Przewodniczący Komitetu Organizacyjnego oraz Przewodniczący MKOl. Przewodniczący MKOl wypowiada formułę: Igrzyska Olimpijskie w ... uważam za zamknięte, oraz "wzywa młodzież całego świata do stawienia się za 4 lata w mieście przyszłych igrzysk", po czym opuszcza się flagę olimpijską oraz gasi znicz. Stałym elementem jest również przekazanie flagi olimpijskiej przez mera (burmistrza, prezydenta) obecnego miasta-gospodarza przyszłemu organizatorowi igrzysk.

Inne symbole

Współcześnie przy okazji igrzysk powstaje oficjalna piosenka olimpijska. Promocji igrzysk służy też przygotowania oficjalnych maskotek igrzysk. Do każdych igrzysk jest również układane specjalne hasło odzwierciedlające ideę olimpijską.